آشنایی با 2 مجتمع مسکونی عظیم تهران (اکباتان / شهرک غرب)
شهرک اکباتان یکی از بزرگ ترین شهرکهای خاورمیانه است که در غرب و شمال غرب تهران و منطقه ۵ شهرداری تهران قرار گرفتهاست.عمر مفید این شهرک در حدود سیصد سال برآورد شده است.این شهرک یکی از محلات تهران است که دارای شورایاری است.
طرح ساخت این شهرک در ابتدا بسیار وسیع بود، و بطور نمونه شامل ساخت دریاچهٔ مصنوعی و بزرگ ترین مجموعه فرهنگی ایران و غیره میشدهاست.
طراحی مجموعه شهرک بر عهدهٔ جردن گروزن آمریکایی، و ساخت آن بر عهدهٔ شرکت آمریکایی استارت (به انگلیسی: Starrett) بود.
بعد از انقلاب تغییراتی در مجموعههای رفاهی اقتصادی آن انجام گرفت و و یا متوقف شد.اما در حال حاضر و پس از سی سال طرحهای آن بصورت مجموعههای رفاهی،فرهنگی و اقتصادی به سرعت در دستور کار ساخت قرار گرفتهاست.
این شهرک از سه فاز تشکیل شده که هر فاز شامل چند بلوک و هر بلوک شامل چند ورودی میباشد:
* فاز یک شهرک اکباتان
* فاز دو شهرک اکباتان
* فاز سه شهرک اکباتان
این شهرک دارای ۳۳ بلوک ، ۱۵۵۹۳ واحد مسکونی و بیش از یکصد هزار نفر جمعیت میباشد.
در این شهرک چهرهای مشهوری از جمله جمشید اسماعیل خانی ، هدیه تهرانی ، نیما نکیسا،علی رضا خمسه،احمد طالبی نژاد ،نادر مرتضی پور،مرحوم پروفسور دکتر رضا رضائی،مرحوم گلشیری،آرمین خوشوقت ، گوهر خیر اندیش ، آتیلا پسیانی و… به سر برده و یا به سر میبرند.
فاز یک شهرک اکباتان
فاز یک شهرک اکباتان متشکل از ۱۰ بلوک است که توسط استادیوم شهید دستگردی(پاس) و استادیوم راه آهن به دو قسمت ۶ و ۴ بلوکی تقسیم گشته، به اصطلاح به ۴ بلوک شمال استادیومها بلوک بالا و به ۶ بلوک جنوب استادیومها بلوک پایین گفته میشود.
فاز دو شهرک اکباتان
این فاز شامل ۱۹ بلوک میباشد. اولین و بزرگترین مجتمع تفریحی ،رفاهی ،تجاری، فرهنگی ،ورزشی و توریستی ایران که سالن پاتیناژ نیز جزو آن است با مشارکت یک شرکت مالزیایی روبروی فاز ۲ در حال ساخت است. بلوک ۳ توسط تعاونی مسکن دانشکده فنی دانشگاه تهران و بلوک ۵ توسط تعاونی مسکن وابسته به دولت تکمیل گردیدهاست. اما هیچکدام ساخت و ساز ، معماری و امکانات و استحکام بلوکهای دیگر را ندارند.
فاز ۲ همچنین دارای ۳ بازارچه و ۴ مدرسه در داخل خود میباشد. با وجود گذشت حدود سی سال از بهره برداری اولین بلوک اکباتان، هنوز این مجموعه در ایران کاملأ بینظیر و در خاورمیانه هم تقریبأ کم نظیر است. عمر مفید آن را حدود سیصد سال بر آورد کردهاند و شهرداری تهران نیز فعلأ صد سال آن را جهت در یافت وام و امور دیگر پذیرفتهاست. ساخت و ساز ضد زلزله و معماری دقیق و جذاب آن هر سلیقهای را مجذوب خود میکند. به طوری که ساکنان اکباتان به سختی قادر خواهند بود در جای دیگری از تهران زندگی کنند. ساختار جمعیتی اکباتان نیز به دلیل افزایش قیمت آن از متوسط به متوسط بالا و مرفه در حال تغییر است.
فاز سه شهرک اکباتان
یکی از فازهای شهرک اکباتان است که دارای ۴ بلوک به نامهای: E1 E2 D1 D2 میباشد.
این فاز دارای یک مجتمع تجاری با ۴۰ واحد تجاری میباشد. این فاز در سال ۱۳۷۰ به بهره برداری رسید و از فازهای یک و دو جدیدتر است. همچنین دو مدرسه به نام های حضرت فاطمه(س) و شهید اشرفی اصفهانی در این فاز قرار دارند.
در سال ۱۳۴۰ «مجتمع مسکونی شهرک غرب» در شمال غربی تهران، با طراحی و معماری مهندسان آمریکایی و براساس مدل نمونه برجهای مسکونی ایالات متحده آمریکا ساخته و به همین دلیل نام این منطقه شهرک غرب شد.
این شهرک در گذشته محل اسکان خارجیهایی بود که وارد تهران میشدند.
در زمان حکومت محمدرضا شاه پهلوی، متخصصان و صنعت گرانی که برای گسترش فعالیتهای علمی و صنعتی به ایران آمده بودند، در «مجتمع مسکونی شهرک غرب» و چندخانه ویلایی آن زمان ساکن شدند و طرحهای شهرسازی به سبک جدید و کاملاً متفاوت با تهران قدیم توسط شرکتهای ساختمانی خارجی در زمینهای تقسیم شده اطراف روستای تاریخی خوردین آغاز شدند.
آمریکاییها که در آن موقع اکثریت جامعه ساکن این محله را تشکیل میدادند، با استفاده از نفوذ خود، مدرسه، ورزشگاه و امکانات تفریحی وسیعی را با کمکهای دولت پهلوی در شهرک غرب به وجود آوردند و آنرا گسترش دادند. به عنوان مثال، فقط مدرسه آمریکاییها در این منطقه به قدری مجلل و وسیع بود که پس از انقلاب اسلامی با اینکه به دو مدرسه جداگانه برای دختران و پسران در کلیه مقاطع تحصیلی، ورزشگاه، محل برگزاری سیرک و نمایش، سالن سینما و… تبدیل شد، باز هم فضاهای بدون استفاده زیادی درون ساختمانهای آمریکایی وجود داشت که حتی نگهداری این ساختمانها را برای مصادره کنندگان دشوار کرده بود. بخشی از این ساختمانها را نیز به دانشگاه آزاد اسلامی(دانشکده تربیت بدنی) واگذار کردهاند.